krak

Lakaet enlinenn d’an 22.06.2020,
daskemmet d’an 22.10.2021.

Berradurioù : niv. niverenn ; p. pajenn(où) ; pg. penngerioù ; r. gt. resisaet gant ; st. eb. stumm etrebroadel.

Termenadurioù

krak, -où, pennanv niveradus gourel.

  1. Diogeladur faos. Heñvelsterioù : bidennoù, faribolennoù, gevier, pifoù, rambreoù, sorc'hennoù.
    Ma c’hoantaït, avad, deski geier ha diotach, digorit ha lennit hardiz ar gazetennou republikan. Eno e kavot, a vil-vern, sorc’hennou, krakou ha bidennou euz ar re iskisa. (Gazetenn Kerne, niv. 22, 1891, p. 2)

    Kontañ krakoù. Heñvelsterioù : gaouiadiñ, kontañ pifoù, lavaret gevier.

    Gant ma n’eo ket krakou eo a gonter d’eomp evit kaout tro esoc’h d’hor pennaska berroc’h ! (Feiz ha Breiz, niv. 9., 1938, p. 197)
    Koz tamm Saig, te zo o kounta krakou d’in ! (Feiz ha Breiz, niv. 7-8, 1943)
  2. Istor dibouez pe diwir.
    An arvoriad a ioa boas da glevet ar besketerien o kounta krakou da c’hedal ar meillet da dostaat ous ar seac’h abars mont gant ar rouet da ober an dro dezo. (Kannad Arvor, niv. 1378, 1906)
    E guirionez dont a rea d’ober meur a frappad marvaillad gantha hag e seblante kaout eur blijadur vras o selaou gantha historiou ar c'hasarn ha krakou all ; sonjomp kentoc'h e doa santet oa izel an ode gant ar paotr ha ne deue ken alies da lavaret dezan lakaat eur c'horniad ganthi nemet evit gellout c'hoarzin divar e goust, eur vech m'he divije troet kein dezan. (Kannad Arvor, niv. 1430, 1907)
    Evit gwir n’eo choumet divorfil nemet er zulveziou m’en deus kavet eur c’houmper da zelaou anezan da gounta krakou epad an oferenn. (Yann, 1926:70)

Evezhiadenn : el liester peurliesañ.

Troidigezhioù

Er geriadurioù :

  • krak, « craque » r. gt. « mensonge » ; distaga krakou, « craquer » r. gt. « mentir » (Du Rusquec, 1886),
  • krak, « racontar » r. gt. « histoire inventée » ; distager krakou, « raconteur » r. gt. « celui qui raconte » (Du Rusquec, 1886),
  • krakoù, « craques » ; kontañ krakoù, « raconter des craques » (Menard, 2012:pg. craques, raconter).

Levrlennadur

Kazetennoù hag o deus un anv a zo disheñvel e stumm etrebroadel diouzh e stumm brezhonek :

  • Gazetenn Kerne, Le Courrier de la Cornouaille ;
  • Kannad Arvor, Le Courrier du Finistère.

Kazetennoù ha kelaouennoù

Feiz ha Breiz

  • niv. 9, Gwengolo 1938, « Labourerien douar, dihunomp ? », p. 197-198.
  • niv. 7-8, Gouere-Eost 1943, « An neiziad laboused bihan », p. 331.

Le Courrier de la Cornouaille, niv. 22, Sadorn 28 a viz Du 1891, « Keleier », p. 1-2.

Le Courrier du Finistère

  • niv. 1378, Sadorn 9 a viz Mezheven 1906, « Marvaillou divarben Yannic », p. 3.
  • niv. 1430, Sadorn 8 a viz Mezheven 1907, « Marvaillou divarben Yannic », p. 3.

Oberennoù ha pennadoù

  • Du Rusquec, H. : 1886. Dictionnaire français-breton. Montroulez : A. Chevalier.
  • Menard, Martial : 2012. Dictionnaire français-breton. Kemper : Palantines.
  • Yann, Alan : 1926. « VIvet kenstrivadeg ar C’hardinal Dubourg ». Feiz ha Breiz, niv. 2, C'hwevrer 1926, p. 67-70.